Funderingen en leem

Op zaterdag stonden er weer twee dingen tegelijk op de agenda:

In Zolder worden de funderingen uitgegraven. Jef Vanheel is al op post om 7u30 en Papa Jef houdt een oogje in het zeil.

Ondertussen zijn wij naar de leemcursus van Casa Calida. Op de werf van Hein zijn tandartspraktijk wordt vandaag door Casa Calida een cursus lemen gegeven in samenwerking met Matthias van het Leemniscaat.

We zijn in totaal met een zestiental cursisten en dus wordt de groep in twee gesplitst:

Groep 1 begint met Hein en leert hoe je leem mengt met water en stro zodat hij gebruiksklaar is om op de muren aan te brengen. We beginnen met de strohalmen van het scheren van de strobalen fijner te malen met behulp van een grasmaaier. Dan wordt de leem gemengd met water en aangevuld met de ingekorte strohalmen. Zo krijgen we een leem die genoeg kleeft en niet gaat barsten. Het stro zorgt voor structuur in de leem.

Groep 2 begint met Matthias die uitlegt hoe je met de door hem ontworpen machine leem op de muur spuit. Dit gaat toch een heel stuk makkelijker zo lijkt het.

We sluiten ons eerst aan bij de eerste groep en tot de middag mengen we leem met water en stro met behulp van de “mixer”. We brengen de leem aan op de muur en ondervinden dat dit toch wel hard werk is en als je ervoor kiest om het op deze manier te doen, je ofwel een heel tijdje bezig bent ofwel zorgt dat je veel vrienden hebt die komen lemen. Het is op zich niet moeilijk en dus kun je het gemakkelijk iedereen aanleren om te komen helpen.

Tijdens de middag gaan we op bezoek bij Hein en Geert thuis, waar Geert een heerlijke pastamaaltijd voor ons klaar gemaakt heeft. Onze complimenten, het was echt waar heel lekker. Je zou bijna voor het eten alleen al inschrijven voor de leemcursus!

’s Namiddags worden de groepen gewisseld en dus krijgen we nu de nodige uitleg van Matthias over het “geautomatiseerd lemen”. We ondervinden dat lemen met de spuitmachine ook zo zijn problemen met zich meebrengt. De slang waarlangs de leem omhoog gepompt wordt is best zwaar om te hanteren en we moeten af en toe stoppen als er een steen tussen de leem geraakt is. Hierdoor raakt de spuitmachine immers verstopt en dus moet deze eerst gedeblokkeerd worden alvorens je verder kan werken.

Als de eerste laag leem aangebracht is, brengen we een wapennet aan om te voorkomen dat de leem gaat barsten. Terwijl we deze netten met een kam in de leem wrijven proberen we, zoals Matthias het voordeed, de muren al zo recht mogelijk te krijgen. Dat bespaart een hoop werk in de tweede laag leem. Leem wordt altijd in twee lagen aangebracht, waarbij we de muren bij het plaatsen van de tweede laag “strak” zetten. Heel belangrijk tijdens het aanbrengen van de eerste laag is dat je houten balken bedekt met een rietmat bijvoorbeeld. De leem hecht zich immers niet aan het hout, maar wel op deze rietmatten.

Het gaat heel goed vooruit met de machine van Matthias en dus schieten we aardig op.

De tijd vliegt voorbij en voor we het goed en wel doorhebben is het alweer tijd voor het vieruurtje. Geert trakteert ons op koffie, fruitsap en lekkere Limburgse vlaai.

Na het vieruurtje toont Matthias ons hoe we de geleemde muren recht maken met behulp van een tweede laag leem die zich hecht aan de eerste laag. Het geheim bestaat erin om bij het aanbrengen van de leem niet te zuinig te zijn en deze meteen uit te smeren. Eerst moet je immers zien dat je voldoende massa hebt om deze daarna met behulp van een rechte lat gelijk te trekken. Waar er te veel is schraap je zo wat leem weg, die je dan weer inwrijft op plaatsen waar er leem te kort is.

Alvorens je deze tweede lag kan zetten, moet je de eerste laag ongeveer een maand lang laten drogen. We noteren dat we hiermee in onze planning rekening gaan moeten houden, zeker als we onze streefdatum willen halen!

Als de muren recht zijn, zien we nog enkele strepen in de leem van de plank waarmee we de leem gelijk getrokken hebben. Om deze weg te werken moeten we wachten tot de dag erna. Met behulp van een vlakke spons, die we een beetje vochtig maken kun je door middel van cirkelvormige bewegingen de muren perfect afwerken.

Na de demonstratie door Matthias gaan we zelf aan de slag en het gelijk trekken van de muren lukt me vrij aardig, al zeg ik het zelf… We maken gebruik van een fijne leem, gesponsord door Ecomat. We werken verder totdat alle gemengde afwerkingsleem opgewerkt is.

Daarna toont Matthias binnen in het huis nog hoe je met een speciale afwerkingsleem (naam even vergeten) ook verkrijgbaar via Ecomat een muur perfect kunt afwerken, inclusief een kleurtje naar eigen smaak. Deze fijne leem wordt heel dun aangebracht op de muur en kan daarna bijna meteen strak gezet worden met behulp van de spons.

Ziezo, de dag is om en we hebben het lemen van begin tot einde kunnen inoefenen onder deskundige begeleiding van Hein en Matthias. We zitten zelf ook helemaal onder de leem, maar dat vinden we niet erg. We hebben een leerrijke dag achter de rug en we zijn er meer dan ooit van overtuigd dat we dit wel gaan klaar krijgen.

Ah ja, voordat we het vergeten. We hebben alles gefilmd van het begin tot het einde. Eefje zal haar uiterste best doen om dit allemaal mooi samen te knippen en van de nodige commentaar te voorzien zodat we er een echte “leemcursus instructievideo” van kunnen maken. Een beetje geduld wel, mensen. Want hier is toch wel wat werk aan. Zodra het filmpje klaar is zullen we hem bezorgen aan Casa Calida zodat zij hem op de website kunnen plaatsen en/of doorsturen naar de cursisten.

1 reactie


  1. //

    Leerrijke en duidelijke uitleg….kkan bijna zelf beginnen bouwen aan stro-lemen huis

Comments are closed.